Στις Μέλαμπες παραμένουν ζωντανές οι παλιές παραδόσεις, όπως η μελαμπιανή καντάδα

Η απόσταση του χωριού Μέλαμπες του δήμου Αγίου Βασιλείου από το Ρέθυμνο είναι 47 χιλιόμετρα και απέναντι ακριβώς από το χωριό, σε απόσταση που ο ορίζοντας επιτρέπει στο μάτι να χορτάσει θέα, βρίσκεται ο Ψηλορείτης που έχει υψόμετρο 1.452 μέτρα και το Κέδρος με 1.777 μέτρα.

Το Λιβυκό Πέλαγος, αν και δε φαίνεται από το χωριό, βρίσκεται 8 χιλιόμετρα νότια. Το υψόμετρο του χωριού είναι 560 μέτρα και στην τελευταία απογραφή είχε 950 κατοίκους. Η ίδια η γεωγραφική και υψομετρική θέση του σε συνδυασμό με το υγιεινό, δροσερό και χωρίς υγρασία κλίμα του, είναι ένα από τα πολλά φυσικά πλεονεκτήματά του, που προσφέρει μοναδική απόλαυση στον επισκέπτη.

Οι Μέλαμπες είναι ένα από τα χωριά στα οποία παραμένουν ζωντανές πολλές παλιές παραδόσεις, όπως η μελαμπιανή καντάδα. Οι θρησκευτικές γιορτές αρχίζουν με τη Θεία Λειτουργία το πρωί και στη συνέχεια η γιορτινή ατμόσφαιρα μεταφέρεται στα καφενεία και το απόγευμα στα σπίτια των εορταζόντων. Σε κάποιο από αυτά θα κληθούν οι οργανοπαίκτες του χωριού που, μαζί με τους τραγουδιστές, θα ξεκινήσουν τη γνωστή σε όλη την Κρήτη μελαμπιανή παρέα (καντάδα). Η μουσική συντροφιά σε λίγο θα επισκεφθεί και άλλους εορτάζοντες. Στη διαδρομή από το ένα σπίτι ως το άλλο η λύρα και το λαούτο παίζουν διάφορους κρητικούς σκοπούς, τραγουδώντας ένας ένας και κομμάτι κομμάτι τη μαντινάδα και επαναλαμβάνοντάς το στη συνέχεια όλοι μαζί, όσοι βρίσκονται στην παρέα και την «αποπαίρνουν», όπως λέγεται, αυτός ο τρόπος εκτέλεσης του τραγουδιού. Αυτό διαρκεί ώρες και με επισκέψεις σε πολλά σπίτια, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στις νοικοκυρές να προσφέρουν την πατροπαράδοτη φιλοξενία και στα μέλη της παρέας να γευτούν τη γνήσια ρακή αλλά και σε όλους όσοι βρίσκονται στο χωριό να απολαύσουν ένα μοναδικό και συγχρονισμένο μουσικό άκουσμα που πραγματικά εντυπωσιάζει και μαγεύει.