Τα κοτέτσια της Airbnb (στην Κρήτη)

Την περασμένη βδομάδα, δίκην αστείου, μαζεύτηκαν σε μια εκκλησία όλοι οι χτίστες, οι υδραυλικοί, οι ηλεκτρολόγοι, οι πλακάδες, οι ξυλουργοί και οι πωλητές ξενοδοχειακών επίπλων του νομού μας κι έκαναν μια μεγάλη δοξολογία προς τιμήν της Airbnb. Πλάκα δεν έχει; Πάνω που τους είχε γονατίσει η κρίση, πάνω που είχαν χρόνια να δουν μεγάλη οικοδομή κι έλεγαν το ψωμί ψωμάκι, ξαφνικά εμφανίστηκε η αγία Airbnb κι έγιναν περιζήτητοι.

Και να που εμφανίστηκαν κάδοι για μπάζα έξω από κάτι μισογκρεμισμένα σπιτάκια σε δρομάκια που δεν τα ‘πιανε το μάτι σου ή μικρές φορητές μπετονιέρες σε κάτι εγκαταλελειμμένα αγροτόσπιτα που ως τώρα χρησιμοποιούσαν μόνο οι κότες για να κουρνιάσουν. Οργασμός οικοδομικός πραγματικός, με κάτι γέρους να κοιτάζουν εμβρόντητοι την ανάσταση κτισμάτων που θυμούνται ως χαλάστρα εδώ και πολλές δεκαετίες. Ενδιαφέρουσα εξέλιξη, όχι μόνο από οικονομική αλλά κι από κοινωνική άποψη.

Αυτή η καινούρια οικονομία που στηρίζεται στην παγκόσμια αγορά που κινείται μέσω internet δεν περιορίζεται στις πολυδιαφημισμένες συνοικίες γύρω από την Ακρόπολη που κάθε τόσο εμφανίζονται στα τηλεοπτικά ρεπορτάζ. Έχει καταλάβει ολόκληρη τη χώρα απ’ άκρου σ’ άκρη. Πρόκειται για ένα είδος φρενίτιδας που έχει καταλάβει τους πάντες. Όπως παλιότερα το χρηματιστήριο ή αργότερα τα φωτοβολταϊκά. Οι φρενίτιδες δεν είναι καλό πράγμα, γενικώς. Λειτουργούν ανορθολογικά.

Πριν πέντε χρόνια, την Airbnb την ανακάλυψαν οι πρωτοπόροι. Στην συνέχεια άρχισαν κάποιοι να νοικιάζουν το εξοχικό ή το δεύτερο άδειο σπίτι τους. Μετά άρχισαν οι περισσότεροι να νοικιάζουν το σπίτι που μένουν και να κοιμούνται αυτοί στην αποθήκη. Τώρα έχουν ορμήσει όλοι και ρίχνουν λεφτά (που δεν έχουν) για να ανακατασκευάσουν ως και τα κοτέτσια τους, σίγουροι ότι την επαύριον θα δουν Ινδούς, Βραζιλιάνους ή Νοτιοαφρικανούς να καταφθάνουν στην αυλή τους, σταλμένοι από την Airbnb.

Κάποιος πρέπει να τους μιλήσει πριν είναι πολύ αργά. Όταν έχεις ένα άδειο εξοχικό, ακόμα και λίγες διανυκτερεύσεις να καταφέρεις να κλείσεις μέσα στην χρονιά, κέρδος είναι. Θα πληρώσεις τουλάχιστον τον ΕΝΦΙΑ. Αλλά όταν αποφασίσεις να ρίξεις 20.000 ευρώ για να ανακατασκευάσεις ένα σπίτι που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τίποτα άλλο πέραν αυτού που το προορίζεις, τότε χρειάζεται –διάολε- μια στοιχειώδης οικονομική μελέτη. Δίχως αυτήν πας στα βράχια. Θα χάσεις τα λεφτά και θα μείνεις με κάτι που ούτε θα το χρησιμοποιήσεις, ούτε νοικιάζεται, ούτε πουλιέται.

Όλο το «πακέτο Airbnb» είναι πολύπλοκο, δεν επιδέχεται απλουστευτικών αναλύσεων. Για ορισμένες ζώνες της χώρας λειτουργεί ευεργετικά, για άλλες όμως θα αποδειχτεί μακροπρόθεσμα μια ζημιογόνα τρύπα στο νερό. Η θηριώδης αύξηση της προσφοράς εν’ τέλει θα καταστρέψει την ίδια την αγορά, άντε τώρα να το εξηγήσεις αυτό στην θεία Σούλα που -επειδή κάπου το άκουσε- ανακατασκευάζει την κουζίνα της μαζί μ’ ένα WCδάκι για να τα νοικιάσει μέσω πλατφόρμας. Κάθε μέρα μπαίνουν στις πλατφόρμες εκατοντάδες καινούρια ακίνητα ρίχνοντας την ποιότητα και τις τιμές, δυσκολεύοντας δραματικά το ψάξιμο και εν’ τέλει συκοφαντώντας στο διεθνές κοινό την ελληνική αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Φυσικά κανένας δεν μπορεί να εμποδίσει οποιονδήποτε να βάλει το σπίτι ή το καλύβι του στις πλατφόρμες. Δεν γίνεται ούτε επιτρέπεται οποιαδήποτε ρύθμιση, η αγορά από μόνη της θα δώσει λύση. Απλώς εγώ λυπάμαι μερικούς καλούς ανθρώπους που πίστεψαν πάλι ότι βρήκαν το κέρας της Αμάλθειας, με το οποίο αυτοί θα κάθονται σταυροπόδι και το χρυσάφι θα βγαίνει μόνο του. Το ίδιο νόμιζαν και πριν μια δεκαετία με τα φωτοβολταϊκά. Πίστεψαν πως αν αντί για ντομάτες φυτέψουν καθρέφτες στα χωράφια τους, θα δουλεύει ο ήλιος αντί γι αυτούς. Πολλοί απ’ αυτούς καταστράφηκαν, διότι ούτε ήξεραν ούτε έψαξαν πριν κάνουν το βήμα.

Οι μηχανικοί εδώ στην Κρήτη φέτος έχουν φρίξει. Εκατοντάδες άτομα συρρέουν στα γραφεία τους Αυγουστιάτικα και τους ζητούν να ανακατασκευάσουν τις αποθήκες και τα κοτέτσια τους για να είναι έτοιμα να υποδεχτούν τουρίστες τον επόμενο Μάιο. Κάποιος πρέπει να τους πει ότι τσάμπα δίνουν τα λεφτά τους. Ως του χρόνου τα προσφερόμενα σπίτια στις πλατφόρμες θα έχουν διπλασιαστεί σε σύγκριση με φέτος και πενταπλασιαστεί σε σχέση με το 2015, οι τιμές θα έχουν καταβαραθρωθεί και εν πάσει περιπτώσει, ένα σπίτι για να νοικιαστεί το καλοκαίρι πρέπει να είναι στην πλατφόρμα απ’ τον προηγούμενο Σεπτέμβρη-Οκτώβρη και να ‘χει ήδη πάρει υψηλές βαθμολογήσεις. Ένα απλό παράδειγμα έφερα.

Γράφει ο Δημήτρης Καμπουράκης για το  Liberal.gr